Τα σύμβολα τα σώματα, τα δεσποτικό κὶ τῇ αἵματα, μετὰ τὴν 1 3 ALIA, inquit Hammondus, apud veteres occur Ὁ δὲ υἱῷ τῷ Θεῦ ἀναβαίνων τὴν σάρκα ἡμῖν κατέλιπε· ἀλλ ̓ FILIUS Dei afcendens carnem fuam nobis reli- . + Doctores Romani contradicunt veteris ecclefiæ patribus: fub- Hoc Hoc teftimonium vel pro dubitatione aliquâ, vel pro fingulari fuâ humanitate, modeftè et leviter notavit Bernardus Montfauconus, folùm enim infignem vocat de Euchariftia locum. Literis quidem favet Pontificiis-fed nihil follicito locum, nec torqueo, ne hoc forfan vitio dent, nos nunquam literis fenfum metiri. Teftimonio potius teftimonium tollo.. Effe nimirùm tranfubftantiationem in ecclefia fatis antiqua rem plane ignotam, nifi iis, qui nuperrimè a Latinis acceperint. Hiftoria, Ludolphi verbis eft, quæ fequitur: " COMMUNIONEM facram Habeffini fub utrâque fpecie ut vulgò loquuntur, cunctis indifferenter tam Laicis quam Clericis (ut in omnibus Orientis "Ecclefiis moris eft) adminiftrant; nec quidquam "animos illorum magis alienavit, quam quod "Laici a Latinis calice privarentur. Interrogatus 66 66 Gregorius quid cenferet de reali præfentia corpo"ris et fanguinis Chrifti in S. coena, fe eam agnofcere refpondit, mox addidit, ut folebat, quoties de difficilioribus et abftrutioribus rebus fermo effet! Subtilis res eft, myfterium eft: cum proferrem illi verba liturgiarum, fimulq; peterem expofitionem verborum converti, et immutari, refpondit talem tranfubftantiationem Habeffinis effe "ignotam, cives fuos tam fcrupulofos non effe neq; tam fpinofas quæftiones movere, fibi tamen "videri panem et vinum vulgare converti in mysteri"ofum et reprefentativum corporis et fanguinis Jefu 66 : C c 66 * Chrifti 166 66 Chrifli adeoq; e profano in facrum mutari, ut verum corpus et fanguinem Chrifti communican"tibus repræfentet." "Tellezius fane fatetur, fe de confecratione illo"rum valde dubitare, illos enim fuper corpore "Chrifti dicere folere, hic panis eft corpus meum ; "et fuper fanguine, hic calix eft meus fanguis. << Quæ verba validam confecrandi vim non habent. "Etenim doctores ecclefiæ Romanæ funt in eâ "fententiâ, eum, qui talia verba dixerit nihil "efficere, fola enim ifta verba, Hoc eft Corpus "meum operari veram Tranfubftantiationem. Quæ cum ita fint nemo facile dixerit Habeffinos habere, "et agnofcere Tranfubftantiationem, præfertim cum "divinis honoribus, fcilicet ex illa fequentibus facra fymbola non profequantur +." 66 SED hæc hactenus; arma videmus, quibus digladiantur Pontificii, et Proteftantes excommunibus locis effe defumpta in fententiis, de quibus contendunt, nihil habent commune. "Chriftum Papiftæ ftatuunt in pane, nos in bo"mine comedente. Illi in comedentis ore, nos in "toto bomine. Illi Corpus Chrifti aiunt evolare, con'fumpto fane, nos maner in homine dicimus, quam"diu eft memb um Ch ift. Illi in pane ftatuunt per annum integrum, et diutius, fi duret panis: nas "in bomine ftatuinus inhabitare quamdiu templum "Dei fuerit." Hic eft ifte quæftionis ftatus quem fuis verbis expreffit CRANMERUS †, et ut defenderet (veftram humanitatem ZELOTE!) mortem crudeliffimam non dubitavit oppetere. SED fileo prætermitto inftituti. - non eft præfentis De hac quæftione, quid fentiant Pontificii de fuis fcriptoribus depromatur. AQUINAS § ad hunc moS dum ftatuit: Opinio famofa multorum quod fubftantia panis "redit in boc facramento, quæ nutrit, et corrumpitur, “ex qua generantur vermes, cineres, vel alia, eft impoffibilis, nec fubftantia panis annihilatur nec "convertitur in præjacentem materiam." Et alibi, "Subftantia panis non manet poft confecrationem "cujus oppofitum eft impoffibile et hæreticum: nec fubftantia panis et vini convertitur in præjacentem ma"teriam. Corpus Chrifti non incipit effe in hoc facra"mento per motum localem, fed per converfionem panis in ipfum, triplici ratione. Scilicet imo. Quia fequeretur quod defineret effe in cœlo. 2do. Quia omne corpus localiter motum tranfit omnia me 66 66 At infuper addidit-Illorum (fcilicet pontificiorum) fententia, quod ad realem præfentiam attinet, non amplius edit homo quam bellua. Cranmeri Mem. circa p. 335. § Index ad Aquinatis Opera. | Aquinas, 3. Q. 78. 4. O. L. 5. c. 4. d. 1. "dia, quod hic dici non poteft. 3. Quia impoffibile eft, 86 quod unus motus ejufdem corporis localiter moti ter"minaretur fimul ad diverfa loca, cum tamen in pluri"bus locis Corpus Chrifti fub hoc facramento fimul effe "incipiat." Quæ fequuntur ad noftram fententiam prope accedunt. Corpus Chrifti eft localiter in uno tantum loco, fcilicet in cælo, fed ut in facramento fignificante et continente eft alibi, non tamen ubique. Chriftus in facramento non eft ut in loco circumfcriptivè nec definitivè. Chriftus ad motum facramenti non movetur per se nec per accidens. Deus bone! quid hoc eft nifi non omnino? ideoq; quoad Corpus non adesse-fateri tamen non vult. ECCE autem alius † Hunnæus nomine, qui hæc ferè evertit. Totus, inquit Chriftus, cum omnibus fui corporis dimenfionibus (ibi) exiftit, nullo quoq; fenfu corporis, imo ne imaginatione quidem fed mente duntaxat percipi poteft. Et in fequenti axiomate, § Iftud verò fciendum Chrifti Corporis, fub iftis accidentalibus, quando immutantur, tamdiù remanere, quamdiu panis aut vini fubftantia eadem numero permanfiffet, "Itaq; fi in vinum confecratum, aliquantulum alieni liquoris infundatur (modo univerfalis commixtio non fiat) fub parte commixta quidem effe definet, at fub aliis partibus mixtionis expertibus remanebit verus Chrifti fanguis. Et deinceps in || ax. 21. De facramentali fumendi ratione hæc tenenda funt non folum juftos, fed etiam peccatores iftius fumptionis effe + Hunnæus, axióm. 17. ubi fupra. § Axiom. 18. Hunnæus, particeps |