Sidebilder
PDF

implevit) partim etiam fatale quod accessisset, quod accedere eum non posset, respondit, se non modo illi libenter ignoscere, sed et singularem animi benevolentiam amplecti: nec opus esse, ut se ipsius causa defatigaret, brevi enim eumdem in locum conventuros esse, ubi alter alterum [άτήpuJc καί δvococ] amplecteretur. se praecedere, illum autem secuturum esse. Inter reliquas illius virtutes non postremam fuisse prudentiam existimo: quae cum aliis in rebus tum praecipue in eo eluxit, quod fere annis singulis supremam voluntatem suam consignaret, et in testamenti tabulis, si quid forte in mentem veniret, cuius rationem haberi post mortem vellet, immutaret, ne si quid humanitus ut saepe solet eveniret, άδιάθetoc abiret. Idem ergo cum initio morbi in animo haberet, omnium librorum suorum indicem ad me misit, petiitque, ut ex eis eligerem, quos vellem; non dubitare enim vitae suae finem instare, ac idcirco tempus esse, ut de amicis cogitaret. Haec constanter και άπαθύc. Quod cum frustra diu recusassem, et cum lacrimis petiissem, ut pudoris mei ac pietatis rationem haberet, tandem magna vultus sui severitate et auctoritate sua interposita''), (erat enim [öeivòc άνήρ τὰ τοιαῦτα]) invitum eo perpulit, ut in scheda quosdam enotarem. Idem duo ex praecipuis amicis fecerunt: aliis quosdam ipse delegit, quos relinqueret.*) ceteri praeter 0rientalia quos Bibliothecae apud nos publicae legavit, divenditi et ex iis immane aes conflatum est: quod precium oeconomo suo homini Gallo, qui fideliter admodum τύ μακαρίτη inserviit, cedere voluit. Viae ulli erant in quibus non aliquid notasset, quos studiosi adolescentes non minus cupide redemerunt, quam si una cum libris ac chartis virtutem quoque viri ac eruditionem redimere potuissent.*) Sed ad mortem redeo. Aliquot diebus ante fatale et supremum illi tempus (vide magnum et heroicum animum et incredibilem Trepi τὰ ἐcχατα securitatem) cum accederem eum, quaesivit de versibus quibusdam suis, utrum eos essem editurus. respondi me facturum esse. Ibi ille denuo, invenies, inquit, scazontem quendam, priori Manilii mei editioni praefixum, qui non erit praetermittendus: memini me tamen quodam in loco memoria lapsum esse, nam pro illo, Rex Celtiberae Tarraconis Alfonsus, reponendus erit ille, Castellae amoenae rex vetustus Alfonsus. Haec oculis languentibus, et morbo fractis viribus, morti ut tum quidem videbatur plane vicinus, sensibus tamen integerrimis, dicebat. quae ego domum cum rediissem, miraculo percussus in volumine meo notabam.“) Sexto nisi fallor die, cum profectus Hagam, Haga vero Delphos fuissem, et octavam circa horam domum sero venissem, accurrit ad nos subito collegae nostri viri clarissimi Dominici Baudii privignus, qui iam esse in extremis Scaligerum nunciaret, si videre illum postremum vellem festinatione opus esse. Ego quanquam nihil aliud praeter finem exspectandum diu antea ipse vidissem, et amicos saepe monuissem, tamen vehementer animo commotus aut ut verius loquar, plane impos mei, accurri. Senem vero nostrum (quod ne

11) Quod cum interposita stark verändert und um etwa 11 zeilem erweitert. 12) zusatz vom etwa 8 zeilen. 13) ist weggelassen und lurch eine bémerkung über das von Scaliger hinterlassené silbergeschirr ersetzt. 14) hier ein zusatz von etwa zwei seiten.

iam quidem sine lacrimis commemorare possum) όλιτηmte\éovra, kai μovovoux\ ττ€ρί τὰ λοῖc0ia övra, invenio sine ullo sensu animam trahentem aegre, quae momentis singulis magis ac magis, circa horam vero quartam matutinam penitus defecit, postquam preces postremas concepisset minister, idque ita placide, ut sine ulla vel minima mutatione non tam exspiraret quam vivere desineret.") Quarto die sine ulla ut praeceperat pompa, solis gentis suae insignibus, sed magnifico tamen comitatu elatus est, tanto autem omnium ordinum et aetatum concursu, ut supra quadraginta hominum millia confluacisse putentur.") Ego quanquam excusari maluissem, tamen exigentibus a me Academiae curatoribus, sed praecipue officii ratione et pietate, quae sola quoque excusari potuisset, statim a funere, oratione prosecutus sum defunctum, cuius conclusio lacrymae fuerunt, quas épuqpqtukuJtepov quam voce audientibus quoque excussi. Eam brevi cum epicediis nostris excusam ad te mittam.") Sepultus est in Gallico templo, olim D. Mariae dicto, iuxta locum et subsellia in quibus mille vna conciones audivimus. Sepulchro suo verba haec inscribi iussit: Iosephus Scaliger Iul. Caes. a Burdem filius resurrectionem hic expectat. Vides et modestiam magni viri, et άποίητον, quod semper prae se tulit, etiam in morte pietatis studium. Ceterum publice illi monumentum ex marmore, quale inusitata eius virtus ac eruditio meretur, a curatoribus Academiae decretum est*): quam ego in me curam eae eorum mandato suscepi. Scripta sua et patris quae adhuc imperfecta erant, aut quae edi alia fortasse de caussa noluit, in publica Bibliotheca servantur. quae vero edi iterum voluit, aut emendatiora reliquit, fidei meae credidit. Inter reliqua autem sunt et mo\u0pύλλmtoi illi Iulii Scaligeri in lib. de historia animalium Aristotelis commentarii*), quo in opere non minus diligenter quam sollicite versari coepit, sed quantum possum colligere, plura in iis sunt aut transposita, vel certe alieno loco ab auctore posita, quam ut sit speranda editio, quod non ignorasse τὸν μακαρίτην existimo, qui saepe hoc mihi est confessus, ut vehementer mirer, cur sperare ab aliis voluerit, quod tanto ipse temporis spatio pro deplorato habuerit.*) Utinam adessem tibi, multum opera, consilio, eruditione ac iudicio hoc ipso in opere nos iuvares, in quo multa sunt δαιμόνια, et plane coelesti illius viri natura digna, qui nusquam tam libere quam eo in scripto ab Aristotele suo dissensit. Habes non modo quod optabas, proliace, sed quod forte nolles, άμe068uJc koi currke1uévuJc, quaeque ut in mentem veniebant. restat ut utrique nostrum quod iam dixi, firmiora partim quidem e virtutis viri memoria, partim quod praecipuum est ex amore eius, quo dum viveret nos prosecutus est, solatia petamus. Quamvis enim non ita insaniam, ut propterea tecum ullo modo comparandum me existimem, quem vere

15) hier ebenfalls zwei seitem eingeschoben. 16) dafür: ut viae incedentibus angustae, templum ab effusa multitudine occupatum esset. 17) Eam mittam steht weiter untem hinter decretum est. 18) hier ein zusatz von fünftehalb seiten. 19) zusatz von 9 zeilen. 20) zusatz von 7 zeilem.

vir ille eruditionis patrem semper vocabat, puto tarnen etiam iiac ratione nos coniungi: alterum tum maxime cum viveret miratus est, alterum tenerrime dilexit. Vale et amare me perge, о maximum huius seculi decus, et qui solus omnium iudicio, subíalo ex humanis rebus illo lumine, Hex et princeps reí literariae relictus es. Lugd. Bat. XXVIII. Mart. СЮ1ЭС1Х.

Vale Herum et sicubi lapsa est /nanus, festinationi ignosce.

Bremen. Friedrich Lüdecke.

17.

Notice Sur J. Fr. Dübner Par Fr. Godefroy, Auteur Du

LEXIQUE COMPARE DE LA LANGUE DE CORNEILLE ET D'UNE
HISTOIRE DE LA LITTERATURE FRANÇAISE COURONNES PAR

L'académie. Paris, Gaume frères et J. Duprey, éditeurs.
1867. 19 s. gr. 8.

Ein nekrolog des kürzlich verstorbenen gelehrten, der mit warmer begeisterung für den dahingeschiedenen geschrieben uns einen interessanten überblick über dessen etannenswertbe wissenschaftliche thätigkeit und einen knappen abrisz seines einförmigen lebens gewährt.

Johann Friedrich Dübner ward am 21 decemher 1802 in Hörselgau bei Gotha geboren und auf dem gymnasium in Gotha und der Universität Göttingen gebildet; von seinen dortigen lehrern werden M it sicherlich, Dissen, К. O. Müller, Heeren und der philosoph Krause genannt, nach Vollendung des universitätscursus war er erst privatlehrer in Göttingen, dann fünf jähre lang lehrer am gymnasium in Gotha, darauf folgte er 1833 der einladung der brüder Didot nach Paris zu kommen und an der neuen ausgäbe des thesaurus linguae graecae von Stephanus mitzuarbeiten, hier erhielt er später das ritterkreuz der ehrenlegion, trat 1846 zur katholischen kirche über und starb plötzlich am 13 October 1867.

Statt der Charakteristiken, die der vf. den von Dübner herausgegebenen Schriftstellern widmet, hätten deutsche philologen ein genaues bibliographisches Verzeichnis der sämtlichen arbeiten desselben wol lieber gesehen; indessen vermag auch das gebotene im ganzen den leser zu fesseln, der zweck des schriftchens ist ohne zweifei, dem als menschen wie als gelehrten gleich ausgezeichneten radoptivsohne Frankreichs' im französischen publicum ein ehrendes andenken zu stiften, und diesem zwecke entspricht es vollkommen, hervorgehoben zu werden verdient die in Frankreich seltene leidenschaft- und neidlose hochachtung mit der der vf. (s. 14. 17) von der deutschen philologie spricht, mit besonderm intéresse wird man die freilich sehr kurze Schilderung der arbeitsteilung und der arbeit am thesaurus lesen (s. 2 f.), sowie die geschichte der bekannten polemik Dübners gegen die in den französischen schulen auf höhern befehl allein zugelassene griechische grammatik von Burnouf (s. 14 ff.).

Dem schriftchen ist folgender 'avis' vorgeheftet, dem wir durch Wiederabdruck gröszere Verbreitung zu geben wünschen:

Les amis de M. Ddbneb, disposes à contribuer aux frais d'un monument à élever к la me'moire du savant helléniste, dans le cimetière de Montreuil-sous-Bois (Seine), sont invite's a envoyer leur souscription ii M. E. Gaume, 3, rue de l'Abbaye, à Paris, avant le 15 mars 1868, époque a laquelle la souscription sera définitivement close. Herrn В. G. Teubners Verlagshandlung in Leipzig hat sich bereit erklärt beitrage für diesen zweck in empfang zu nehmen und nach Paris zu befördern.

[merged small][merged small][merged small][merged small][ocr errors]
[ocr errors]
« ForrigeFortsett »